Các nhà nghiên cứu phân tích hàng trăm nghiên cứu để xác định một chế độ ăn uống tối ưu giúp tăng cường sức khỏe và kéo dài tuổi thọ của con người. Họ phát hiện ra rằng, một chế độ ăn ít protein động vật và nhiều carbohydrate phức hợp, đan xen nhịn ăn gián đoạn là có lợi nhất cho sức khỏe và tuổi thọ lâu dài.

Chế độ ăn giàu carbs được xem là tốt cho sức khỏe.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cũng lưu ý rằng, chế độ ăn uống cần được điều chỉnh phù hợp với nhu cầu và hoàn cảnh cá nhân.

Cha đẻ của nền y học, bác sĩ vĩ đại người Hy Lạp Hippocrates đã từng nói: "Hãy để thức ăn là thuốc chữa bệnh và để thuốc chữa bệnh chính là thức ăn".

Mặc dù việc coi thực phẩm là thuốc là một khái niệm còn nhiều tranh cãi, nhưng nhiều nghiên cứu gần đây đã lý giải ý nghĩa sâu xa trong tuyên bố này và tầm quan trọng của chế độ ăn uống đối với sức khỏe.

Tuy nhiên, những yếu tố chính xác nào tạo nên một chế độ ăn uống tối ưu vẫn còn là chủ đề đang bàn luận nhiều. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, chế độ ăn tối ưu có thể phụ thuộc vào sự tác động lẫn nhau của các yếu tố sức khỏe, bao gồm tuổi tác, giới tính và di truyền.

Gần đây, các nhà nghiên cứu xem xét hàng trăm nghiên cứu dinh dưỡng từ quan điểm tế bào đến dịch tễ học để xác định một mô hình dinh dưỡng được coi là mẫu số chung cho việc kéo dài tuổi thọ.

Họ phát hiện ra rằng, chế độ ăn bao gồm lượng carbohydrate toàn phần từ trung bình đến nhiều, lượng protein thực vật thấp nhưng đầy đủ và ăn cá thường xuyên có mối liên hệ đến việc kéo dài tuổi thọ và sức khỏe.

Tiến sĩ Valter Longo, giáo sư lão khoa và khoa học sinh học tại Đại học Nam California, một trong những tác giả của nghiên cứu, chia sẻ trên Medical News Today: “Đầu tiên, chế độ ăn mà chúng tôi đề cập ở đây là một lối sống dinh dưỡng chứ không phải là một "chiến lược giảm cân", mặc dù duy trì cân nặng hợp lý là điều quan trọng. Tất cả các khía cạnh của chế độ ăn uống đều có liên quan đến sức khỏe lâu dài và tuổi thọ”.

Các nghiên cứu đã phân tích dinh dưỡng và chế độ ăn uống từ nhiều góc độ, từ nghiên cứu tế bào và động vật đến nghiên cứu lâm sàng và dịch tễ học để khám phá lối sống của những người sống trăm tuổi.

Cuối cùng, các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng, chế độ ăn kéo dài tuổi thọ bao gồm:

- Chế độ ăn chay hoặc ăn các thực phẩm thuộc họ đậu và ngũ cốc

- 30% calo đến từ chất béo thực vật như các loại hạt và dầu ô liu

- Chế độ ăn ít nhưng đủ protein cho đến 65 tuổi và sau đó là lượng ăn protein vừa phải

- Ăn ít đường và tinh bột

- Không ăn thịt đỏ hoặc thịt đã qua chế biến

- Ăn hạn chế thịt trắng

- Nhịn ăn gián đoạn 12 tiếng mỗi ngày

- Áp dụng chế độ ăn trong 5 ngày liên tiếp, mỗi năm khoảng 3 lần

Thịt đỏ và thịt đã qua chế biến được chứng minh có mối liên hệ với nhiều loại bệnh, trong đó có ung thư.

Các nhà nghiên cứu lưu ý thêm rằng, thay vì nhắm vào một lượng calo nhất định, chế độ ăn nên nhằm mục đích giữ chỉ số BMI dưới 25 và duy trì lượng mỡ cơ thể lý tưởng theo độ tuổi, giới tính và khối lượng cơ thể.

Hơn nữa, họ viết rằng, chế độ ăn uống nên được điều chỉnh phù hợp với nhu cầu cá nhân - đặc biệt là đối với những người trên 65 tuổi - để tránh suy dinh dưỡng. Ví dụ, những người trên 65 tuổi có thể trở nên yếu ớt do chế độ ăn ít protein.

Do vậy, đối với những người không bị kháng insulin hoặc béo phì, tiêu thụ nhiều carbohydrate phức hợp có thể làm giảm sự suy yếu ở độ tuổi này và những người khác, vì nó cung cấp năng lượng mà không làm tăng insulin và kích hoạt các đường truyền tín hiệu glucose.

Các nhà nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng, việc nhịn ăn định kỳ trong độ tuổi từ 18 - 70 có thể đảo ngược tình trạng kháng insulin do chế độ ăn nhiều calo tạo ra, đồng thời điều chỉnh huyết áp, tổng mức cholesterol và kiểm soát chứng viêm.

Một nghiên cứu gần đây cho thấy rằng, việc thay đổi sang chế độ ăn giàu các loại đậu, ngũ cốc nguyên hạt và các loại hạt, cùng với đó là giảm thịt đỏ và thịt chế biến sẵn có liên quan đến việc kéo dài tuổi thọ thêm 8 năm nếu bắt đầu thực hiện ở tuổi 60.

Chế độ thực vật và các loại ngũ cốc là chìa khóa giúp cơ thể khỏe mạnh và kéo dài tuổi thọ.

Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng, chế độ ăn liên quan đến việc hạn chế calo và protein luôn có lợi, cho dù ở các loài sống ngắn ngày hay các nghiên cứu dịch tễ học và các thử nghiệm lâm sàng lớn.

Họ lưu ý thêm rằng, lượng protein thấp nhưng đủ, hoặc lượng protein được khuyến nghị với mức tiêu thụ cao từ cây họ đậu, có thể tăng tuổi thọ bằng cách giảm lượng axit amin bao gồm methionine.

Ở góc độ lâm sàng, chế độ ăn chủ yếu là thực vật, dựa trên các nghiên cứu tương tự khác, có thể góp phần làm giảm nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như bệnh tiểu đường loại 2 và bệnh tim mạch. Chế độ ăn này cũng có liên quan đến việc giảm mức độ viêm nhiễm trong nhiều nghiên cứu. Vì viêm là cơ sở của nhiều bệnh, điều này cũng có thể góp phần vào các yếu tố kéo dài tuổi thọ.

Cũng theo các nhà nghiên cứu, chế độ ăn uống tối ưu có thể khác nhau do các yếu tố bao gồm giới tính, tuổi tác, cấu tạo gen và sự dung nạp của cơ thể. Do đó, mọi người nên đến gặp chuyên gia dinh dưỡng trước khi thực hiện một chế độ ăn mới.